W 2024 r. zmniejszył się zasięg zagrożenia ubóstwem skrajnym w Polsce

Inne wskaźniki stopy ubóstwa – wskaźniki zagrożenia ubóstwem – przedstawione podczas poniedziałkowego posiedzenia przez wiceprezes GUS ds. statystyki społecznej Hannę Strzelecką i wicedyrektora departamentu badań społecznych i rynku pracy GUS Piotra Łysonia wyniosły 13,3 proc. dla ubóstwa relatywnego (wzrost z 12,2 proc. w 2023 r.) i 2,6 w przypadku tzw. ubóstwa ustawowego (spadek z 4,1 proc. w 2023 r.).

Przedstawiciele Urzędu wyjaśnili, że ubóstwo skrajne, czyli minimum egzystencji, szacowane przez Instytut Pracy i Spraw Społecznych, to sytuacja, w której konsumpcja poniżej tego poziomu utrudnia przeżycie i stanowi zagrożenie dla biologicznego rozwoju człowieka.

Ubóstwo relatywne to sytuacja, w której poziom konsumpcji gospodarstwa domowego znacząco odbiega od poziomu przeciętnego – 50 proc. średnich wydatków, a ubóstwo ustawowe to kategoria, która określa grupę osób uprawnionych do ubiegania się o pomoc społeczną.

Grupy ludności najbardziej zagrożone ubóstwem skrajnym ze względu na główne źródło utrzymania to niezmiennie osoby utrzymujące się z rolnictwa – 11,4 proc. i te, które są uzależnione od świadczeń społecznych – poza emeryturami i rentami – 10,8 proc. – wyliczał dyrektor. Zaznaczył, że najmniej zagrożone ubóstwem skrajnym były w 2024 r. osoby z gospodarstw domowych, których główne źródło dochodu stanowiła praca na własny rachunek – 4,5 proc., pracownicy (4,7 proc.), emeryci – 4,9 proc. i renciści – 6 proc.

GUS podał, że zagrożenia ubóstwem skrajnym zdecydowanie niższe mają jednoosobowe gospodarstwa i małżeństwa bez dzieci na utrzymaniu (odsetek zagrożonych po 1,2 proc.) oraz rodziny z jednym dzieckiem na utrzymaniu (1,6 proc.).

7 proc. wyniosła w 2024 r. stopa zagrożenia ubóstwem skrajnym w gospodarstwach domowych z co najmniej jedną osobą posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności, a w gospodarstwach bez takich osób ten odsetek wyniósł według badań GUS 4,8 proc. w 2024 r.

Przedstawiciele GUS podali, że w 2024 r. 41,3 proc. gospodarstw domowych było zagrożonych niedostatkiem – przy 46 proc. w 2023 r. Sfery niedostatku lub niskiej konsumpcji odnosi się do obliczanego przez IPiSS minimum socjalnego. Do jego wyznaczenia uwzględnia się nie tylko koszt zaspokojenia potrzeb egzystencjalnych, ale także koszty niezbędne do wykonywania pracy, kształcenia, utrzymywania więzi rodzinnych i kontaktów towarzyskich oraz uczestnictwa w kulturze czy sporcie. (PAP)

ago/ joz/